Pierwszy lot dronem to niezapomniane przeżycie, a świat z góry jest fascynujący. Współczesne DRONY są łatwe w pilotażu i dostępne dla każdego. Dobrze jednak żeby pierwszy lot nie spowodował konfliktu z wymiarem sprawiedliwości, tym bardziej, że naruszenie przepisów lotniczych jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 5!
Warto pamiętać, że każdy kto lata dronem z kamerą ma pewne obowiązki. Nie jest ich dużo, więc warto poświecić chwilę na zapoznanie się z nimi. Podstawowe czynności które masz do zrobienia zostały zebrane w poniższych punktach:
- Załóż konto na stronie drony.gov.pl (KSID)
- Uzyskaj tam numeru operatora systemu BSP
- Naklej numer na drona lub zapisz w systemie RID
- Uzyskaj kwalifikację pilota BSP dla podkategorii A1/A3
- Zapoznaj się z instrukcją obsługi BSP, którym zamierzasz latać
- Przenalizuj przestrzeń powietrzną pod kątem możliwości wykonaniu lotu
- Wykonaj obowiązkowe zgłoszenie zamiaru wykonania lotu w aplikacji DroneTower
- Wykonaj lot zgodnie z zasadami podkategorii A1/A3 i warunkami strefy geograficznej
- Poinformuj służby ruchu lotniczego o zakończeniu lotu dronem w aplikacji DroneTower
- Umów się na egzamin dla podkategorii A2, jeśli masa startowa drona jest większa niż 900g
Pierwszy lot dronem z uprawnieniami lotniczymi
Uprawnienia lotnicze na drony powinna posiadać każda osoba, która wykonuje nimi loty. Obowiązek ten jest zależny od masy startowej drona, oraz od tego czy jest on wyposażony w kamerę video.
Latanie współczesnym dronem jest łatwe i przyjemne. Technologia przez lata została dopracowana, a funkcje zaimplementowane w oprogramowaniu ułatwiają eksploatację i obsługę systemu BSP.
W ogólnodostępnej przestrzeni powietrznej są wykonywane loty: cywilne, wojskowe, pasażerskie, komunikacyjne, transportowe. Każdy pilot BSP powinien znać lotnicze zasady i zachowywać bezpieczeństwo.
Powszechność dronów wymusiła opracowanie ram prawnych, określających zasady lotów dronami, prawa i obowiązki operatorów SBSP i pilotów BSP. Przepisy te są wspólne dla wszystkich krajów UE.
Każdy pilot jest zobowiązany do znajomości systemu BSP, który wykonuje loty. Dlatego jednym z jego obowiązków jest zapoznanie się z instrukcją obsługi, załączoną przez producenta do np.: Mini 2, Mini 3, AVATA.
W zależności od kategorii lotu, procedura uzyskania uprawnień lotniczych na drony jest różna. Kategorie lotów zostały wprowadzone rozporządzeniem 947/2019 w dniu 31 grudnia 2020 roku. Loty BSP mogą być wykonywane w kategorii otwartej, szczególnej lub certyfikowanej.
Uprawnienia lotnicze na drony potwierdzają, że pilot BSP posiada wiedzę i umiejętności praktyczne, oraz świadomość ograniczeń prawnych, technicznych i operacyjnych, aby bezpiecznie wykonywać nimi loty.
Każda z wymienionych kategorii wymaga spełnienia przez operatora systemu BSP odpowiednich formalności oraz posiadania przez pilota BSP odpowiednich kompetencji i uprawnień zależnych od rodzaju BSP, którym wykonuje on loty.
Pierwszy lot dronem a rejestracja operatora
Pierwszy lot dronem wyposażonym w kamerę video może być wykonany po jego oznaczeniu numerem operatora. Zgodnie z przepisami każda osoba, firma lub instytucja, która wykonuje loty dronami musi uzyskać numer operatora systemu BSP, który otrzymuje się w procesie rejestracji na dedykowanej stronie.
Co to są kategorie lotów?
Operacje lotnicze z użyciem BSP mogą być realizowane według pewnych ustalonych zasad. Pilot BSP może wykonać loty w kategorii otwartej, szczególnej lub certyfikowanej. W kategorii otwartej można wykonywać loty w trzech podkategoriach: A1, A2, A3.
Uprawnienie A1/A3
Pierwszy lot dronem można wykonać po uzyskaniu uprawnień do wykonywanie lotów w podkategorii A1/A3 kategorii otwartej. Wystarczają one do rozpoczęcia przygody z dronami o masie startowej poniżej 250g. Jest to podstawowe uprawnienie lotnicze, które uzyskuje się po przejściu szkolenia i zaliczeniu egzaminu online na stronie: drony.ulc.gov.pl. Jego uzyskanie zajmie nie więcej niż 2h.
Przeczytaj: Co daje uprawnienie A1/A3?
Uprawnienie A2
Nieco więcej wysiłku jest potrzebne, aby zdobyć uprawnienia do wykonywanie lotów w podkategorii A2 kategorii otwartej. Jest to uprawnienie lotnicze, które uzyskuje się po przejściu szkolenia w trybie samokształcenia na stronie drony.ulc.gov.pl i rozszerzając wiedzę przy pomocy bezpłatnego kompendium. Przed egzaminem konieczne jest przesłanie oświadczenia o umiejętnościach praktycznych. Aby uzyskać uprawnienie należy zaliczyć nadzorowany egzamin online dla podkategorii A2.
Przeczytaj: Co daje uprawnienie A2?
Wykonywania lotów w kategorii szczególnej
Operator systemu BSP, nie posiadający osobowości prawnej, może wykonywać loty przy pomocy BSP w kategorii szczególnej na dwa sposoby: na podstawie oświadczenia dla scenariuszy standardowych lub na podstawie zezwolenia Prezesa ULC. Jeśli posiada osobowość prawną może wykonywać loty dodatkowo na podstawie certyfikatu LUC.
Scenariusze standardowe
Każdy scenariusz standardowy STS zawiera zbiór zasad wykonywania lotów dronami, obowiązków operatora i pilota BSP oraz zakresu kompetencji teoretycznych i praktycznych do uzyskania uprawnień. Loty według danego scenariusza może wykonywać jedynie pilot BSP posiadający uprawnienia lotnicze w zakresie tego scenariusza.
Od 1 stycznia 2024 r. można składać oświadczenia o wykonywania lotów według europejskich scenariuszy STS. Warto pamiętać, że takie loty wymagają sprzętu BSP oznaczonego klasą C5 dla scenariusz STS-01 i C6 dla scenariusza STS-02. Uprawnienia do lotów według scenariuszy standardowych STS można uzyskać po ukończeniu szkolenia lotniczego składającego się z zajęć teoretycznych i praktycznych w zakresie danego scenariusza.
Narodowe scenariusze standardowe
Do 31 grudnia 2025 r. w Polsce można wykonywać loty według 8 krajowych scenariuszy standardowych NSTS. Scenariusze NSTS obowiązują tylko na terenie kraju, który je opracował. Warto pamiętać, że loty wykonywane według scenariuszy NSTS są możliwe jedynie z ważnym oświadczeniem operatora, które można było złożyć do 31 grudnia 2023 r.
Uprawnienie NSTS-01
Pierwszy lot dronem, możesz wykonać na szkoleniu NSTS-01. Jest to uprawnienie lotnicze, które zmniejszają ograniczenia występujące w kategorii otwartej. Uprawnienie NSTS-01 pozwala wykonywać loty VLOS lub FPV z użyciem BSP o masie startowej do 4 kg w kategorii szczególnej.
Aby uzyskać uprawnienie NSTS-01 kandydat musi zaliczyć 12h szkolenia teoretycznego, przejść 4 godzinne szkolenie praktyczne, uzyskania pozytywną ocenę umiejętności praktycznych i zaliczyć egzamin w zakresie NSTS-01.
Przeczytaj: Co daje uprawnienie NSTS-01?
Urząd Lotnictwa Cywilnego BARDZO DOBRZE przygotował ten scenariusz.
Nie ma w Europie innego kraju w którym można by, wykonywać loty FPV na takich warunkach jak w Polsce. Gratulacje!
Uprawnienia NSTS-02, NSTS-03, NSTS-04
Uprawienia lotnicze NSTS-02/03/04 rozszerzają możliwości wykonywania lotów VLOS w polskiej przestrzeni powietrznej dla wielowirnikowców (NSTS-02), samolotów (NSTS-03) i śmigłowców (NSTS-04) o masie startowej do 25kg.
Aby uzyskać uprawnienie NSTS-02/03/04 kandydat musi zaliczyć 12h szkolenia teoretycznego, przejść 8 godzinne szkolenie praktyczne na typie BSP, uzyskania pozytywną ocenę umiejętności praktycznych i zaliczyć egzamin w zakresie NSTS-02/03/04.
Uprawnienie NSTS-05
Jest to uprawnienie lotnicze w kategorii szczególnej, które pozwala wykonywać loty poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) w odległości nie większej niż 2 km od pilota BSP z użyciem BSP o masie startowej do 4 kg.
Aby uzyskać uprawnienie NSTS-05 kandydat musi zaliczyć 16h szkolenia teoretycznego, przejść 9 godzinne szkolenie praktyczne, uzyskania pozytywną ocenę umiejętności praktycznych i zaliczyć egzamin z 8 dziedzin w zakresie NSTS-05.
Uprawnienia NSTS-06, NSTS-07, NSTS-08
Uprawienia lotnicze NSTS-06/07/08 rozszerzają możliwości wykonywania lotów BVLOS w polskiej przestrzeni powietrznej dla wielowirnikowców (NSTS-06), samolotów (NSTS-07) i śmigłowców (NSTS-08) o masie startowej do 25kg.
Aby uzyskać uprawnienie NSTS-06/07/08 kandydat musi zaliczyć 16h szkolenia teoretycznego, przejść 11 godzinne szkolenie praktyczne na typie BSP, uzyskania pozytywną ocenę umiejętności praktycznych i zaliczyć egzamin w zakresie NSTS-02/03/04.
Ograniczenie możliwości lotów według scenariusza
Każdy scenariusz wprowadza pewne ograniczenia operacyjne lotu. Np.: scenariusz NSTS-02 pozwala wykonywać loty VLOS do 120m AGL, bezzałogowymi wielowirnikowcami o masie startowej do 25kg, a scenariusz NSTS-05 pozwala na lot BVLOS wszystkim typami BSP do 4 kg nie dalej niż 2km od miejsca w którym znajduje się pilot BSP.
Zezwolenie na operację
Jeśli operacja lotnicza z użyciem BSP wymaga lotu wykraczającego poza warunki operacji opisane w scenariuszu, np.: wyżej niż 120m AGL, dronem cięższym niż 25kg, dalej niż 2km od pilota BSP w warunkach BVLOS – nie można jej wykonać w oparciu o scenariusze standardowe.
W takim przypadku należy uzyskać zezwolenie Prezesa ULC na wykonanie lotu wykraczającego poza scenariusze standardowe. Do wniosku należy dołączyć dokumenty zawierające między innymi analizę ryzyka operacji lotniczej BSP. Można ją oprzeć o tzw. PDRA lub wykonać indywidualną analizę według metodyki SORA.
Strefy geograficzne
Strefami geograficznymi zarządza w Polsce PAŻP i są to strefy lotnicze dedykowane dla BSP. Strefę geograficzną najłatwiej wyobrazić sobie jako „akwarium” znajdujące się w przestrzeni powietrznej. W akwariach zielonych wystarczy się „przywitać” (Check-in), aby można się było w nich poruszać. Akwaria pomarańczowe wymagają uzyskania warunków i zgody od zarządzającego obszarem w którym akwarium się znajduje. W akwariach czerwonych dostęp jest zabroniony! Więcej o „akwariach” tutaj.
Analiza stref geograficznych
DroneMap dostępny pod adresem: https://dronemap.pansa.pl/, służy do przeglądania i analizowania stref geograficznych. W odróżnieniu od aplikacji DroneTower, która pokazuje strefy geograficzne na 3 godziny do przodu, system DroneMap pokazuje wszystkie strefy geograficzne zgodne z aktualnym planem AUP. Więcej w sekcji DroneMap.
Zgłoszenie zamiaru wykonania lotu
Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi Prezesa ULC, operacje z użyciem systemów bezzałogowych statków powietrznych wykonuje się po poinformowaniu Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (PAŻP) o zamiarze wykonania operacji, za pomocą systemu teleinformatycznego oraz w sposób określony przez PAŻP.
Do dnia 28 września 2023 r. systemem teleinformatycznym stosowanym przez PAŻP była aplikacja mobilna DroneRadar.
Aplikacja DroneRadar to pomysł człowieka, któremu należą się wielkie gratulacje. Paweł Korzec – dziękujemy!
Bez aplikacji DroneRadar nie był by możliwy taki rozwój rynku BSP w Polsce, a latanie nie byłoby takie łatwe i bezpieczne.
Zgodnie z komunikatem wydanym przez PAŻP w dniu 28 września 2023 r. „Nowe zasady zgłaszania i koordynacji lotów BSP w Polsce„, lot należy zgłaszać przez system Check-in dostępny pod adresem: https://checkin.pansa.pl/. Zastępuje on aplikację mobilną DroneRadar i służy do informowania służb ruchu lotniczego o locie BSP.
System PansaUTM
Niektóre strefy geograficzne są tożsame ze strefami lotniczymi, w których startują i lądują samoloty pasażerskie (CTR), wojskowe (MCR) lub np.: szybowce (ATZ). Ze względów bezpieczeństwa w takich strefach wysokość lotu dla dronów jest obniżona do np.: 100, 50 czy 30m. Dodatkowo w niektórych sektorach stref CTR, znajdujących się bliżej pasa startowego, należy uzyskać warunki wykonywania lotów, przez zdefiniowanie misji w systemie utm.pansa.pl. A przed samym startem zgodę kontrolera TWR.
PAŻP, analizuje misje w strefach CTR przygotowane przez pilotów BSP i wydaje dla nich warunki lotów. Bez zaakceptowanej misji nie można zrobić check-in w aplikacji DroneTower. Jego brak jest niezgodny z obowiązującym prawem. Na stronie agencji znajduje się podręcznik użytkownika systemu PansaUTM.
System PansaUTM, jest obsługiwany i rozwijany przez PAŻP, a służy do koordynacji lotów BSP i ich integracji z lotnictwem załogowym.
Zespołowi PAŻP należą się gratulację za materiały informacyjne które publikują i za obsługę lotów bezzałogowych w Polsce!
Oferujemy:
» Egzaminy dla pilotów BSP
KursNaDrony.pl jest operatorem wyznaczonym przez Prezesa ULC i jako podmiot egzaminujący o numerze E001, w każdy poniedziałek od godziny 18:00 lub w terminie na żądanie prowadzi nadzorowane egzaminy on-line w zakresie:
- podkategorii A2
- 2 europejskich scenariuszy standardowych STS
- 8 krajowych scenariuszy standardowych NSTS
» E-BOOKi dla pilotów BSP
E-BOOK’i są przygotowane pod kątem osób zaczynających przygodę z dronami. Wyczerpujące materiały w atrakcyjnej cenie, dostępne dla tych którzy najbardziej ich potrzebują. W końcu pilotów z uprawnieniami A1/3, obowiązują takie same zasady, jak tych którzy uczestniczyli w szkoleniach lotniczych w zakresie NSTSów.
Więcej informacji na stronie: E-BOOKi.
» Testy dla pilotów BSP
KursNaDrony.pl jest właścicielem systemu TestNaDrony.pl, dzięki któremu piloci BSP mogę zweryfikować swoją wiedzę a także przyspieszyć przyswajanie informacji potrzebnych do bezpiecznego, świadomego lotu. Pierwszy lot dronem możesz poprzedzić weryfikacją posiadanych informacji o bezzałogowych statkach powietrznych.
» Konsultacje
Od kilkunastu lat zdobywam doświadczenie w zakresie bezzałogowych statków powietrznych, z którego możesz skorzystać Ty lub przedsiębiorstwa czy instytucje, które reprezentujesz. Przeczytaj rozdział od autora, a będziesz miał pewność, że rozmawiasz z ekspertem. Zapraszam do kontaktu w celu umówienia terminu KONSULTACJI.
» Szkolenia
KursNaDrony.pl jest operatorem szkolącym zarejestrowanym w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego pod numerem S001. Prowadzimy szkolenia lotnicze w zakresie wszystkich krajowych scenariuszy standardowych: NSTS-01, NSTS-02, NSTS-03, NSTS-04, NSTS-05, NSTS-06, NSTS-07, NSTS-08.
Współpracujemy z rzetelnymi INStruktorami, potrafiącymi zarażać pasją latania i wskazywać uczestnikom szkoleń ścieżkę samodzielnego rozwoju umiejętności, koniecznych do bezpiecznego latania dronami. Specjalizujemy się w szkoleniach indywidualnych.
Dzięki zdobytemu doświadczeniu tworzymy autorskie programy szkoleń dla pilotów BSP. Szkolenia szyte na miarę są potrzebne tam, gdzie występują niestandardowe wymagania Zamawiającego. Inaczej wygląda szkolenie dedykowane dla trenerów obsługujących flotę dronów, a inaczej dla kadry zarządzającej przedsiębiorstwem.
» Webinary
Jeśli zaczynasz przygodę z dronami na pewno masz sporo wątpliwości i zadajesz sobie pytanie: Skąd czerpać wiedzę w zakresie bezzałogowych statków powietrznych? Przed pierwszym lotem dronem zapraszam na tematyczne on-linowe webiDRONary ™, na których przekazuję wartościowe informacje w trybie on-line.
Zapraszam,
Piotr Kleczyński
